ZAMAZİNGO

Yazar Richard Louv
“Çocukların sağlığı ile yeryüzünün sağlığı,
birbirine sıkı sıkıya bağlıdır” diyor.

‘DOĞADAKİ SON ÇOCUK’ adlı kitabından;

“Çocuklar için tabiatın birçok farklı yüzü vardır.
Yeni doğmuş bir buzağı, yaşayıp bir gün ölen bir ev hayvanı,
ağaçların arasında eski bir patika, ısırgan otlarına bürünmüş bir kale,
boş bir alanın nemli, gizemli bir köşesi…
Tabiat hangi biçimde görünürse görünsün,
bir çocuğa anne ve babasının dünyasından farklı,
daha yaşlı ve daha büyük bir dünya sunar.

Televizyondan farklı olarak,
zamanı çalmak şöyle dursun, onu genişletir.

Yıkıcı aile ortamında ya da çevrede yaşayan bir çocuk için
şifa sunar.

Çocuğa, üzerine kültürün hayal ürünlerini çizip
yeniden yorumlayabileceği boş bir yaz-boz tahtası verir.

Görsel imgelem gücünün ve duyuların
tam kullanımını teşvik ederek
çocuğun üretken düşünmesini destekler.

Kendisine fırsat verilen bir çocuk,
dünyanın karmaşasını kırlara götürecek, derelerde yıkayacak,
ters yüz edecek ve ardında ne olduğuna bakacaktır.

Tabiat bir çocuğu korkutabilir de
ama bu korku da bir amaca hizmet eder.

Çocuk tabiatta özgürlük,
hayal gücü için alan genişliği ve mahremiyet bulur;

yetişkinlerin dünyasından uzak bir yer
ve farklı bir huzur.”

Louv’a göre,

“Çocuklar yedikleri yiyeceklerle
onların kaynakları arasındaki bağlantıyı yitirdiler,

hayal güçleri gameboy ve internet oyunları oldu,

hareketsiz kalmaya ve şişmanlamaya başladılar.”

“Bugün her çocuk büyük olasılıkla
Amazon yağmur ormanlarını duymuştur,

ama en son ne zaman tek başına bir ormanı keşfe gittiğini
ya da bir çayırda rüzgârın sesini dinleyerek
ve bulutların geçişini izleyerek uzandığını sorsanız,
bir şey anlatamaz…”

Profesör Jane Clark’ın deyimiyle,

bu “KUTULANMIŞ ÇOCUKLAR”,

giderek daha fazla araba oturaklarında, mama sandalyelerinde
ve hatta televizyon izlemek için yapılmış bebek oturaklarında
zaman geçiriyorlar.

Çocuk kutulama işlemleri büyük ölçüde
güvenlik amacıyla yapılıyor olsa da,
çocukların uzun vadedeki sağlıkları riske atılıyor.

DOĞA YOKSUNLUĞU SENDROMU

Louv’a göre, bu sendrom
doğaya yabancılaşmanın insana getirdiği maliyeti anlatıyor.

Bunun içinde, duyuların daha az kullanılması,
dikkat sorunları ve hem fiziksel hem duygusal hastalıkların oranındaki artış vardır.

Son veriler de, bu tespitleri destekliyor:
Yakın zamanda yapılan bir araştırma, tabiat ile temasın
“Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu”nun belirtilerini azaltabileceğini,

ayrıca bütün çocukların bilişsel yeteneklerini geliştirebileceğini
ve olumsuz baskılara ve depresyona karşı dirençlerini artırabileceğini ortaya koydu.

Norveç’te ve İsveç’te yapılan çalışmalar,

doğal alanlarda oynayan okul öncesi çocukların,

düz zeminli çocuk bahçelerinde oynayanlara göre
denge ve çeviklik testlerinde daha başarılı olduklarını ortaya koyuyor!
(Louv 2008).

Çünkü doğa çocuklarımızın duyularını güçlendirir!

Zamanlarının önemli bir kısmını
televizyon ve bilgisayar başında geçiren çocuk ve gençlerin
duyusal gelişimleri nasıl etkileniyor?

ELEKTRONİK ORTAMLAR
yalnızca GÖRME ve İŞİTME duyularına
(genellikle de fazla şiddetli bir tarzda) seslenir.

Oysa DOĞADA,

olağanüstü manzaraları, çiçekleri, yaban hayvanlarını görmekle,

kuşların ve böceklerin uyumlu seslerini,
rüzgarın uğultusunu duymakla kalmaz;

her adım başı farklı bir çiçeği, bir otu KOKLAR,
doğal varlıkları DOKUNARAK HİSSEDER,
doğanın nimetlerini TADAR,
Bunların ötesinde bir de

SEZGİLERİMİZİ HAREKETE GEÇİRİRİZ.

Çünkü doğanın
birçok zihinsel ve ruhsal rahatsızlığı İYİLEŞTİRME GÜCÜ vardır!

Bilimsel araştırmalar,

doğanın çocukların yaşadığı travmatik olaylara karşı
psikolojik koruma sağladığını,
onları avuttuğunu da ortaya koyuyor (Wells 2000).

Doğada olmak çocukların özgüvenini artırır!

ÇOCUKLARIMIZ ARTIK AĞACA ÇIKMIYOR!

Önüne gelen bir doğal bir engeli;
geçişini zorlaştıran bir çalıyı, dik bir kayayı, yolunu kesen bir dereyi
aşmak için çaba göstermiyor.

Yaşamı boyunca bunları hiç yapmamış bir çocuk ya da bir genç
bir kez olsun yaptığında iç dünyasında büyük bir değişiklik olur;

kendine ve yaşama güveni artar!

Çünkü DOĞA çocukların okuldaki başarısını ve uyumunu DESTEKLER!

American Institutes for Research’ün 2005’te yaptığı bir araştırma,

doğa eğitimi programlarına katılan ilkokul öğrencilerinin
fen kavramlarını algılamalarının,
şiddetsiz iletişim becerilerinin,
problem çözme yeteneklerinin,
öğrenme isteklerinin önemli oranda arttığını ortaya koydu.

Hotchkiss İlkokulu’nda başlatılan
deneyime-dayalı çevre eğitimi programı sonucunda,
disiplin olayları iki yılda yüzde 90 oranında azaldı! (Louv 2008).

TABİATIN SAĞALTICI ETKİSİ

“Doğal alanların, en azından bahçelerin,
sağaltıcı ve iyileştirici olabileceği
aslında çağlar öncesinden süzülerek günümüze ulaşmış eski bir düşüncedir.

İki bin yılı aşkın zaman önce

Çinli TAOCULAR sağlığa yararlı olduklarını düşündükleri
BAHÇELER ve SERALAR yapmışlardır.”

“Doğa çocuklara kendilerinden çok daha büyük olan bir şey;
sonsuzluğu kolayca tasavvur edebilecekleri bir çevre verir.

Bir çocuk, gökyüzünün açık olduğu
az bulunur bir gecede bir çatının üstünden yıldızları görerek
SONSUZLUĞU ALGILAYABİLİR .”

DOĞA çocuklarımızın
YARATICILIĞINI GELİŞTİRİR!

Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar,
televizyon ve bilgisayar gibi elektronik ortamların tersine,
doğadaki etkinliklerin ve serbest oyunların
çocukların yaratıcılıklarını geliştirdiğini gösteriyor (Chawla 2002).

Artık çocuğumuzun hayallere dalmasına bile izin vermiyoruz!

Eskiden anlatılan masallarla bizler
mitolojiyi, fantastik hikayeleri kendi beynimizde,
hayallerimizde, gönlümüzce yaşardık.
Yeri gelir kahraman olur,
yeri gelir doğaüstü güçlere sahip olarak hayatlar kurtarırdık.

Peki ya şimdi…!

Şimdi Harry Potter tarzı fantastik kurgu filmler çıktı
ve hayal kurmamıza gerek kalmadı;

artık hayallerimizin filmlerini yapıyorlar.

Oysa bizler batı ve doğu mitolojilerinin doğduğu anavatanda yaşıyoruz

ama ne bunun farkındayız,

ne de bir nebze bile olsa bunları çocuklarımıza yaşatabiliyoruz.

DOĞANIN DA ÇOCUKLARA İHTİYACI VAR!

Doğa koruma konusunda öncü görevler üstlenen kişilerin
çocukluk yıllarında doğayla yakın temas içinde olduğu ortaya çıkmıştır
(Wells ve Lekies 2006).

Demek ki gezegenin doğal mirasını koruyabilmemiz için
çocuklarımızın doğayla ilişkisini onarmamız şarttır!

Daha basit ifade edelim:

ŞİMDİ
ÇOCUKLARIMIZA
DOĞA SEVGİSİNİ KAZANDIRMAZSAK

YARIN DOĞAYI KİM KORUYACAK?

”Doğa; yüce, hırçın ve güzel doğa,
sokağın, güvenlikli sitelerin ya da bilgisayar oyunlarının
sağlayamayacağı bir şey sunar.

Doğa çocuklara kendilerinden çok daha büyük olan bir şey;
sonsuzluğu ve sonrasızlığı kolayca tasavvur edebilecekleri bir çevre verir.

Bir çocuk, az bulunur açık bir Brooklyn gecesinde
bir çatının üstünden yıldızları görerek sonsuzluğu algılayabilir.

Doğal bir çevre bir çocuğun üzerinde hem etki gösterir,
onu doğrudan ve çabucak insanın evriminin yapıtaşlarına götürür:

Toprak, su, hava, büyüklü küçüklü diğer akraba formları.

BU DENEYİMDEN MAHRUM KALIRSAK

‘’ YERİMİZİ UNUTURUZ,

YAŞAMLARIMIZIN BAĞLI OLDUĞU
BÜYÜK ÖRGÜYÜ UNUTURUZ ’’

diyor Chawla..

Hülya Tokdemir Reisin sayfasından alınmıştır

Yalanı Yakalamanın 10 Yolu

Ajanların boy gösterdiği filmlerde gerçeği söyletmek için farklı yollar denenir Ajan konuşturmak istediği kişinin başına silah dayar ya da ona yakınlaşarak ağzından laf almaya çalışır Ama günlük hayatta hepinizin bildiği gibi bunları yapmak mümkün değil Peki, karşınızdaki kişinin doğruyu söylediğinden nasıl emin olabilirsiniz? Uzmanlar, karşınızdaki kişinin size tüm gerçeği söyleyip söylemediğini anlamanın mümkün olduğunu belirtiyor Karşındakinin yalan söylediğini düşünüyorsan, neden söylemiş olabileceğini de bilmek zorundasın Eğer karşındakinin bazı hareketlerinden yalan söylediğinden şüphe ediyorsan, bunların ne anlam ifade ettiğini de iyi bilmelisin

1- Tutarsızlık
Eğer birinin yalan söylediğini anlamak istiyorsan yaptıkları ile anlattıkları arasında tutarsızlık olup olmadığına bakabilirsin

2- En ummadığı soruyu sor
Yalan söyleyen insanların her zaman iyi bir hikayesi vardır ve sizin ne sorabileceğinizi bilerek yanıt verirler İnternetteki web yalanlarını yakalamak için yalan söylediğiniz kişiyi iyice izleyin En umulmadık bir anda hazır olmadıkları bir konuda bir soru yöneltin

3- Davranışlarını değerlendir
Yalanın en önemli göstergelerinden biri davranışlardaki değişiliktir Genel olarak heyecanlı olan biri sakinse veya sakin biri heyecanlıysa dikkat edin farklı birşeyler oluyor demektir

4- Duygulardaki samimiyetsizlik
Çoğu insan sahte gülümseyemez Zamanlama hatası vardır ve normal gülümsemeden çok daha uzun sürer veya diğer davranışlarla karışır Bazen kızgın yüzle, gülümseme iç içedir Dudaklar doğal gülümsemeden daha küçük ve daha cansızdır

5- İçten gelen tepkilere dikkat
İnsanlar genellikle yalanlarını geçiştirirken şöyle der; ‘İçten gelen bir tepki veya kadına, erkeğe özgü bir sezgi’ ama bu doğru duyguların sapmasından başka bir şey değildir İçgüdüler yalanların açıklamasında inandırıcı değildir

6- Çok küçük hareketleri izle
Çok küçük hareketler, mimikler ifadelerin ön açıklamasıdır Genellikle ikinci dakikanın 25 sn civarında bir gizli duyguyu anlatır Yani bir kişi çok çok mutlu görünüyorsa, gerçekte bazı şeyler için üzülüyor olabilir Gerçek duygusunun anlaşılmasından duyduğu korku bir an için yüzünde belirir Gizlenen korku, mutsuzluk, kızgınlık, kıskançlık her neyse bir göz kırpması anı kadar kısa sürede yüze yansır Bunu yakalamak büyük bir hünerdir Yapılan araştırmalarda hemen hemen katılanların % 99’u bu mikro mimikleri, işaretleri göremedi fakat bu bir saatten daha kısa zamanda öğrenilebilir Mikro hareketler sebebi söylemez Sadece gizlenen bir duygu olduğunu gösterir

7- İnkar etme
Yalan söyleyen kişinin hareketleri, söyledikleri, ses tonu, mimikleri birbirini tutmaz İnkarı gösteren bazı davranışlar vardır

8- Endişe veya tedirginlik
Karşınızdaki konuşurken gözlerinize bakamıyorsa ve bu onun her zaman ki hali değilse yalan söylediğinden şüphelenebilirsiniz Uzağa bakıyor, terliyor ve tedirgin, endişeli bakıyorlarsa hiçbirşey normal değildir

9- Çok çok fazla detaycılık
Eğer birisine ‘Nerede kaldın? ‘ diye sorduğunuzda karşınızdaki ‘Markete gittim ve yumurta, süt, şeker almam gerekiyordu ve bir köpeğe çarptığım için çok yavaş gitmek zorunda kaldım’ gibi detaylı olarak birşeyler anlatıyorsa yalan söylediğinden şüphelenebilirsiniz Çok fazla detay, onları içinde bulundukları durumdan kurtulmak için düşünülen bütünlük içeren bir yalan olabilir

10- Gerçeği görmemezlikten gelme
Birisine gerçeği anlatmak yalan söylemekten daha fazla kabul edilir Herkesin bildiği bir şeyin arkasına sığınarak yalan söylenebilir Böylece insanların kafası karışır ve söylenilenin doğru olabileceği düşünülür

Ekstra bir madde daha; Güvenilir ol
Yaşamda eğer bir seçim yaptıysak sağlam durmak zorundayız Eğer yalanlarla yaşayı seçerseniz hayattan çok zevk almayabilirsiniz ancak bu her zaman mutsuz olacağınız anlamı taşımaz Eğer doğrularla yaşamayı seçerseniz hayattan çok fazla memnuniyet duyarsınız ancak bu zaman zaman olumsuz gelişmeler yaşamayacağınız anlamına gelmez Genel olarak her zaman yalan söylemekten çok güvenilir olmak çok daha iyidir

* Alıntıdır

Sistem öylesine güzel çalışıyor ki… Bizim karşımıza daima birileri veya bir şeyler aracılığı ile kendimizi tanımamız, hatalarımızı görmemiz ve düzeltebilmemiz… için ortamlar yaratıyor. Ve biz farkındalığımızı geliştirip de, o yönlerimizi düzelttiğimizde, arınıyoruz, arındırmamız gereken diğer yönlerimize yöneltiliyoruz. Kişiler ve çevremiz sürekli bir değişim içerisinde. Bunun nedeni kendi egosal yönlerimizi tanıyıp o yönlerimizi dönüştürdükçe, o yönümüzün yansıtmasına ihtiyacı olan kişiler bizden o yansımayı alamayacakları için uzaklaşıyorlar. Biz de başkalarından o dönüşmüş yönümüze ait bir yansımayı bir daha görmüyoruz.
Aynaları nasıl kullanabiliriz?
Diyelim ki birisi ile tartışıyorsunuz ve o kişi sizi adil olmamakla suçluyor. Durun ve içinize bakın. Sonra şu analizi yapın:
Bir kere adil olmayan, sizi adil olmamakla suçlayan kişidir. Onun yargısı tamamen ona aittir.
Ancak, sizde ona, onun adil olmayan yönünü gösterecek kadar arınmamış bir yan var demektir. Peki o yanınız veya yanlarınız neler olabilir?
Bu suçlamayı duyduğunuz zaman içinizde oluşan hisse bakın. Size saldırıldığı hissinde misiniz? Saldırgan bir yanınız var. Aşağılandığınız hissine mi sahipsiniz? . Sadece size yönelmiş bir öfke mi hissediyorsunuz? Öfkenizi dindirememiş ve hala zaman zaman öfkenizin esiri olabiliyorsunuz demektir. Karşınızdakinin sizden korktuğu hissine mi kapıldınız, ya da bu suçlamadan dolayı korktunuz mu? Hala ayıklanamamış korkularınız var demektir… Ya da gerçekten tam olarak adil olmadığınızı mı hissettiniz, gerçekten adil değilsiniz demektir..
Kendinize ait tesbit ettiklerinizi tek tek dingin bir anınızda düşünün. Ben neden korkuyorum? Bunun yanıtını içinizden alana kadar ister meditasyon, ister eskilerin söylediği gibi tefekkür halinde içinize yönelin. Bu arada sistemin size vereceği ipuçlarını kaçırmamaya çalışın. Televizyonda izlediğiniz bir şey, ilan panolarında okuyacağınız bir kelime, gazetede okuyacağınız bir haber, bir arkadaşınızın gelip size anlatacağı bir olay, hikaye vs.. Bunların hepsi size sizin neden korktuğunuzu tanımlamaya çalışacaktır. Çok ilgisiz bir şekilde karanlıktan korkuyor olduğunuz bile çıkabilir ortaya.
Bulduğunuz o yönünüzü kabul edin. Ben bütün bunlarla bir bütünüm diyin. Asla kendinizi suçlamayın, yargılamayın, cezalandırmayın.
Kendinizi yargılamanız, Tanrıyı yargılamak gibi. Neden diyecek olursanız, bizler Tanrının “Size nefesimden üfledim” dediği varlıklarız. Aslında özümüz mükemmel. Dualite ortamında deneyimlemek üzere yaşadıklarımız ve sergilediğimiz davranışlarımız var. Arınmamışlıklarımız nedeni ile sergilediğimiz davranışlarımız da var. Bunlar suçlanması gereken değil, sadece fark edilerek dönüştürülmesi gereken yönlerimiz. Kendimizi yargılayıp, kendi kendimizi içsel olarak öyle çok cezalandırırız ki, dönüşümü gerçekleştiremez, o farkındalığı yaşayamayız. İşte o zaman esas hatayı yapmış oluyoruz. Çünkü aslında bize tam olarak ait olmayan bir yönü, sanki bizmişiz gibi kabullenmiş oluyoruz o yargımız ile. Oysa Tanrısal öz varlığımızda bilelim ki o yok.. O sadece şu ana ait, dualiteye ait deneyimlediğimiz bir parça. Yargılamayın, dönüştürün. Sevgiyle kendinizi bağışlayın. Bu belkide yapması en zor şey ama kendinizi bu yönünüzden dolayı sevgi ile kucaklayın ve bağışlayın. Ve artık bunun çözülmesini talep edin . Seçimim artık bu değil diyin. Gereken değişimin gerçekleşmesini talep edin. Bir kaç gün süre ile bu yönünüz üzerinde dinginlik ile dalgalanın, sevgiye geçmeye odaklanın.
Bir süre sonra bu konuda son bir deneyim yaşayabilirsiniz. Örneğin aniden karanlıkta kalmak gibi. Artık korkmadığınızı ve karanlıktan korkmanın seçiminiz olmadığını göstermek durumunda kalabilirsiniz. Sınavı ilk seferinde veremeseniz bile, veremediğinizin farkında olmak ve dönüşüm için niyetinizi tekrarlamak süreç tamamlanana kadar sizi yönlendirecektir.
Sonunda sınavı verdiğinizi ve başka hiç bir deneyim ile aynı hissi yaşamadığınızı gözlemleyeceksiniz. İşte özgürlük anı…
Unutmayın, “Kendi içinizdeki olumsuz bir durumun farkına varmanız başarısız olduğunuz anlamına gelmez; tam aksine başarılı olduğunuz anlamına gelir.” (Eckart Tolle)

Füsun Yürüten